Mniszki

Tak jak dla cystersów złotym okresem duchowości był XII w., tak u cysterek był to wiek XIII. Do najwybitniejszych postaci tamtego okresu należą:

Ida z Nijvel (+1231)

Najpierw beginka, a później cysterka. Jej "Vitae" przedstawia ją jako ekstatyczkę doświadczającą rzeczywistości Trójcy. Duchowość Idy jest mniej zwrócona na cierpienia Jezusa, a częściej dotyczy Jego dzieciństwa. Doświadczała również mistycznego zanurzenia ad infernos.

św. Benigna (+1241) - polska mniszka

pochodziła z klasztoru Trzebnickiego i poniosła śmierć męczeńską po zdobyciu Wrocławia przez Tatarów. Jest przykładem męczeństwa w obronie wiary i dziewictwa..

Lutgarda z Aywieres (+1246)

Żyła w klasztorze cysterek w Brabancji. Celem jej życia były zaślubiny z Bogiem przez miłość. To doświadczenie wg niej przewyższa całe światło rozumu i poznania. Stała się prekursorką nabożeństwa do Najśw. Serca Jezusowego. Jest patronką Belgii.

Aleida z Schaerbeek (+1249)

Wstąpiła do cysterek koło Brukseli. "Vitae" pokazuje jej oddanie się Chrystusowi i głęboką cześć dla Jego cierpień. To współczucie wyraża się w obumieraniu dla własnych grzechów i życiu w pokucie. Konkret zjednoczenia z Jezusem dokonuje się w i przez Eucharystię. Silny kult Eucharystii w Belgii związany jest z przewodnią rolą klasztorów cysterskich.

Ida z Gorsleeuw (+1262)

Cysterka o silnie "intelektualnej" mistyce. "Vitae" mówi o jej częstym studiowaniu Pisma Św. i pisaniu ksiąg liturgicznych. Duchowość nastawiona na "Jedność Trójcy", oparta na nauczaniu św. Augustyna. Ekstazy Idy są pozbawione udręk i zatopione w miłości Bożej, dlatego wśród mistyczek nazywana jest jako "urodzona w czepku".

Beatrycze z Nazaretu (+1268)

Jest autorką autobiografii "Vitae Beatricis" w j. niderlandzkim. Opisuje w nim wszystkie kroki w życiu duchowym. Jej życie stało się modelem trzystopniowej drogi do Boga: 1) stan przygotowawczy, 2) stan postępu, 3) stan doskonałości. Napisała również traktat "Seven manieren van minne", który jest głównym zabytkiem niderlandzkiej mistyki kobiecej. Chrystologiczna duchowość św. Bernarda jest przez nią uzupełniona o mistykę Trójcy.

Ida z Louven (+1300)

Obdarzona stygmatami. Wstąpiła do cysterek, aby uniknąć rozgłosu. Według "Vitae" cała jej duchowość zwrócona jest na rozpamiętywaniu męki Zbawiciela. Jej kult został odnowiony po 1719 r.

Lukarda z Oberweimar (+1309)

Mistyczka niemiecka, której życie było ukierunkowane na identyfikację z męką Chrystusa. Autor jej "Vitae" przedstawia ją w nieustannym cierpieniu, które jest współcierpieniem z Chrystusem dla zbawienia ludzi.

Elżbieta z Spalbeek (+1316)

Jest drugą stygmatyczką cysterską. Autorem jej "Vitae" jest opat Filip z Clairvaux, naoczny świadek cudów dokonywanych przez stygmaty. Opis stygmatów jest niezwykle precyzyjny. Wielką wagę w jej duchowości było nieustanne kontemplowanie obrazu z Obliczem Ukrzyżowanego.

bł. Gabriela M. Sagheddu (+1939)

Współczesna błogosławiona cysterka- patronka ekumenizmu, żyła w klasztorze trapistek w Grottaferrata (pod Rzymem). Jej życie charakteryzowała postawa dziękczynienia wobec Boga, obejmująca także choroby i agonię. Złożyła ofiarę z siebie Bogu w intencji zjednoczenia chrześcijan. Zmarła po 15 miesiącach cierpień. Beatyfikował ją papież Jan Paweł II w 1983.